Καὶ παρ᾿ ὅλο ποὺ οἱ δοῦλοι δὲν εἶχαν τότε καμμία ἀξία, ὁ ἑκατόνταρχος ἔδειξε γι᾿ αὐτὸν μεγάλο ἐνδιαφέρον. Ἀρρώστησε ὁ δοῦλος κ᾿ ἔπεσε στὸ κρεβάτι. Ὁ κύριός του καὶ γιατροὺς κάλεσε, καὶ φάρμακα ἀγόρασε, καὶ κάθε ἄλλη περιποίησι τοῦ προσέφερε. Ἀλλ᾿αὐτὸς χειροτέρευε, κι ὁ ἑκατόνταρχος ἦταν περίλυπος.Ξαφνικὰ ἀκούει, ὅτι παρουσιάστηκε κάποιος ποὺ θεραπεύει καὶ τὶς πιὸ βαρειὲς ἀσθένειες, ποὺ ἀνασταίνει καὶ νεκρούς. Εἶνε ὁ Ἰησοῦς Χριστός. Τότε ὁ ἑκατόνταρχος εἶπε μέσα του· Αὐτός θὰ θεραπεύσῃ τὸ δοῦλο μου!Πῆγε στὸ Χριστὸ καὶ ταπεινώθηκε μπροστά του. Δὲν ὑπολόγισε οὔτε τὸ ἀξίωμα οὔτε τὸ βαθμό του· δὲν τὸν ἐνδιέφερε τί θὰ πῇ ὁ κόσμος. Τοῦ μίλησε γιὰ τὸν ἄρρωστο δοῦλο του. Καὶ ὁ Χριστὸς τοῦ λέει· «Θὰ ἔλθω ἐγὼ νὰ τὸν θεραπεύσω» (Ματθ. 8,7). Μόλις ὅμως ἄκουσε αὐτὸ τὸ λόγο ὁ ἑκατόνταρχος, εἶπε· Κύριε,δὲν εἶμαι ἄξιος νὰ μοῦ κάνῃς ἐπίσκεψι· πὲς μόνο ἕνα λόγο, καὶ ὁ δοῦλος μου θὰ γίνῃ καλά(ἔ.ἀ. 8,8). Ἂν ἐγὼ δίνω διαταγὲς καὶ ἐκτελοῦνται, πόσῳ μᾶλλον ἐσύ; Ἐγὼ εἶμαι ἕνας μικρὸς ἀξιωματοῦχος, ἐξουσιάζω ἑκατὸ στρατιῶτες·ἐνῷ ἐσὺ ἐξουσιάζεις τὸ σύμπαν ὁλόκληρο.Δῶσε λοιπὸν μιὰ διαταγή, καὶ ὁ δοῦλος μου θὰ γίνῃ καλά.Καὶ θαύμασε, λέει, ὁ Χριστὸς τὴν πίστι του.Καὶ ἔδωσε διαταγή. Κι ἀπὸ τὴν ὥρα ἐκείνη ὁ δοῦλος θεραπεύθηκε.
Τί μεγάλα νοήματα ἔχει ἡ Ἐκκλησία! Σύ,Κύριε, λέει, ἐξουσιάζεις τὰ σύμπαντα, ποὺ πειθαρχοῦν σ᾿ ἐσένα ὅπως ὁ στρατιώτης.Τώρα καὶ στὸ στρατὸ χαλάρωσε ἡ πειθαρχία ποὺ γνωρίσαμε ἐμεῖς ἄλλοτε. Ἀλλὰ τότε,στὴ ῥωμαϊκὴ ἐποχή, εἶχαν σιδηρᾶ πειθαρχία.Ὑπακούουν, λέει, σ᾿ ἐμένα οἱ στρατιῶτες· ἀλλὰ σύ, Κύριε, εἶσαι ὁ βασιλεὺς καὶ ὁ Κύριος τοῦ παντός, σ᾽ ἐσένα ὑπακούουν τὰ σύμπαντα.
Τὸν παραδέχεται, δηλαδή, ὄχι ὡς ἄνθρωπο ἀλλ᾿ ὡς Θεό · ἔβλεπε κάτω ἀπὸ τὸ ταπεινὸσχῆμα τοῦ ἀνθρώπου νὰ κρύβεται τὸ μεγαλεῖο τῆς Θεότητος. Ἂν διατάζω ἐγώ, λέει, διατάζεις κ᾿ ἐσύ, Κύριε, ἀφοῦ εἶσαι Θεός.
Καὶ πράγματι ὁ Κύριος ὅλα τὰ ἐξουσιάζει.Στέκουν μπροστά του τὰ σύμπαντα σὰν στρατιῶτες. Παράδειγμα ὁ ἥλιος . Τὸ σκεφτήκατε; Ποτέ στρατιώτης δὲν ἔδειξε τόση πειθαρχία ὅση ὁ ἥλιος. Εἶνε σὲ ἕνα σημεῖο, ποὺ τοῦ ὥρισε ὁ Μεγαλοδύναμος. Ἀνατέλλει στὴν ὥρα του, βασιλεύει στὴν ὥρα του, στρατιώτης πιστὸς στὰ διατάγματα τοῦ Κυρίου. Ὁ Φλαμμαριών, ὁ μεγάλος ἀστρονόμος, τὸ λέει αὐτὸ κάπου. Γιά φανταστῆτε, νὰ διατάξῃ ὁ Χριστὸς τὸν ἥλιο νὰ φύγῃ ἀπὸ τὴ θέσι του καὶ ποῦ νὰ πάῃ; Πέρα, βαθειὰ μέσα στὸ ἄπειρο.
Ἂν ἀπομακρυνθῇ, θὰ τὸν δοῦμε σὰν ἕνα ἀστεράκι. Καὶ τότε, ὤ τότε, δὲν θὰ μπορέσῃ νὰ μᾶς θερμάνῃ· ἡ θερμοκρασία τῆς γῆς θὰ πέσῃ ἑκατὸ βαθμοὺς κάτω ἀπὸ τὸ μηδέν, ἡ ἐπιφάνειά της θὰ γίνῃ πάγος, Βόρειος Πόλος,καὶ ποιός τότε θὰ μπορέσῃ νὰ ζήσῃ πάνω σ᾿αὐτήν; Θὰ πεθάνουμε ἀπὸ τὸ κρύο. Ἂν πάλι δώσῃ ἄλλη ἐντολὴ ὁ Θεὸς καὶ πῇ τὸ ἀντίθετο, νὰ φύγῃ ὁ ἥλιος ἀπὸ ᾿κεῖ ποὺ βρίσκεται καὶ τί νὰ κάνῃ; Νὰ πλησιάσῃ. Τότε θὰ τὸν δοῦμε δέκα καὶ ἑκατὸ φορὲς μεγαλύτερο, ἡ θερμοκρασία μας θὰ φτάσῃ σὲ μεγάλα ὕψη πάνωἀπὸ τὸ μηδέν, καὶ ἡ γῆ θὰ γίνῃ ξηραΰλα, κάρβουνο.
Ὦ Χριστέ! στρατιώτης σου ὁ ἥλιος, σὲ ὑπ-κούει. Καὶ μόνο ὁ ἥλιος; Καὶ ἡ γῆ εἶνε στρατιώτης. Ὁ κόκκος αὐτὸς τῆς ἄμμου –ἐν συγκρίσει μὲ τὸ ἄπειρο σύμπαν– κινεῖται. Αὐτὴ ἡὑδρόγειος σφαῖρα εἶνε ἕνα λεωφορεῖο, ποὺ τρέχει μὲ μεγάλη ταχύτητα. Καὶ τὸ λεωφορεῖο αὐτὸ μεταφέρει ὄχι 50 ἢ 60 ἐπιβάτες, ἀλλὰ –παρακαλῶ μετρῆστε– 5 δισεκατομμύρια ἀνθρώπους. Καὶ τρέχει, τρέχει μέσα στὸ ἄπειρο. Ποιός συγκρατεῖ τὴ γῆ; Ποιά τροχαίαῥυθμίζει τὴν κίνησί της.
Ἄλλο παράδειγμα πειθαρχίας ἡ θάλασσα .Ὑπακούει. Εἶνε κτίσμα, δὲν εἶνε Θεός. Οἱ ἀρχαῖοι πρόγονοί μας εἶχαν φθάσει σὲ μεγάλα ἐπιτεύγματα, ἀλλὰ στὸ θέμα τῆς θρησκείας εἶχαν πλάνη, ὅπως ἔλεγε καὶ ὁ Κολοκοτρώνης. Παιδιά, λέει, οἱ ἀρχαῖοι ἦταν σπουδαῖοι·ἐπιστῆμες εἴχανε, Παρθενῶνες χτίσανε, ἀλλὰ ζοῦσαν σὰν τὰ ζῷα, λέει· πέτρες καὶ εἴδωλα λάτρευαν, μεταξὺ δὲ αὐτῶν καὶ τὴ θάλασσα.Ὅταν τὴ ἔβλεπαν ν᾿ ἀφρίζῃ, θαύμαζαν. Ἐμεῖς –δόξα τῷ Θεῷ– ἔχουμε τὴν ἀληθινὴ θρησκεία· καὶ γνωρίζουμε, ὅτι καὶ ἡ θάλασσα ὑπακούει στὸ Θεό. Πῶς ὑπακούει; Πρῶτα – πρῶτα τὴν ἔχει περιορίσει ὁ Θεὸς σὲ ὡρισμένη ἔκτασι. Ἀρχικὰ θάλασσα ἦταν ὅλη ἡ ὑδρόγειος.Καὶ εἶπε ὁ Θεὸς καὶ ἀπεχώρησε ἡ θάλασσα καὶ ἐμφανίσθηκε ἡ ξηρά, καὶ πάνω σ᾿ αὐτὴν ἐμφανίσθησαν οἱ πηγές, οἱ ποταμοὶ καὶ οἱ λί-μνες. Ἔπειτα, ὡς πρὸς τὴν ποσότητα τοῦ νεροῦ, ὑπάρχει μιὰ συμμετρία θαυμαστή. Ποια συμμετρία; Τὸ νερὸ τῆς θαλάσσης ἐξατμίζεται συνεχῶς· ἀλλὰ ἐξατμίζεται μὲ μιὰ ἀναλογία θαυμαστή. Ἐὰν ἐξατμιζόταν περισσότερο τοῦ δέοντος, ἡ θάλασσα θὰ ἐξαντλεῖτο καὶ θὰ ξεραινόταν· ἐὰν ἐξατμιζόταν λιγώτερο τοῦ δέοντος, ἡ στάθμη της θὰ ἀνέβαινε ἐπικίνδυνα. Τώρα ὅμως ὅσο ἐξατμίζεται τόσο καὶ ἀναπληρώνεται μὲ τὴ βροχή, ποὺ δὲν εἶνε τίποτε ἄλλο παρὰ ἡ ἐξάτμισι τοῦ νεροῦ τῆς θαλάσσης. Μιὰ γυναίκα στὸ χωριό μου εἶχε βάλει τὸν τέντζερη πάνω στὴ φωτιὰ γεμᾶτο νερό, ἄρχισε νὰ φλυαρῇ καὶ ξεχάστηκε, καὶ τὸνερὸ ἐξατμίσθηκε. Ἔτσι μποροῦσε νὰ ἐξατμισθῇ καὶ ἡ θάλασσα, καὶ τότε θὰ φαινόταν ὁ πυθμένας. Ἐὰν πάλι ἡ ἐξάτμισι ἦταν μικρότερη, τότε θὰ ἐκαλύπτετο ὅλη ἡ γῆ ἀπὸ τὰ νερὰ καὶ θὰ εἴχαμε παγκόσμιο κατακλυσμό. Θαυμαστὸ ἐπίσης εἶνε, ὅτι μέσα στὴ θάλασσα ὁΘεὸς ἔρριξε ἁλάτι. Ἂν δὲν ἔρριχνε τὸ ἁλάτι,θὰ βρωμοῦσε καὶ θὰ σάπιζε ὁ κόσμος. Καὶ ἄλλα ἀκόμη θαυμαστὰ ὑπάρχουν. Μὲ ἀξίωσε ὁΘεός, ὡς νησιώτη, νὰ γράψω ἕνα βιβλίο μὲ τίτλο «Ἡ θάλασσα» –400 περίπου σελίδες εἶνε–, στὸ ὁποῖο περιγράφω τὰ θαυμάσια τῆς θαλάσσης.
Φτάνει μόνο ἡ θάλασσα ν᾿ ἀποδείξῃ, ὅτι ὑπάρχει Θεός. Ὦ Θεέ μου, πόσο ἀσύνετοι εἴμαστε καὶ δὲν σκεπτόμαστε τὰ μεγαλεῖα σου, πόσο ἀχάριστοι καὶ ἀγνώμονες εἴμαστε καὶ δὲν νιώθουμε τὶς εὐεργεσίες σου! Ὁμιλοῦμε περὶ πραγμάτων φυσικῶν, ἐνῷ πί-σω ἀπ᾿ ὅλα στέκει ἡ πρόνοια τοῦ Θεοῦ.Ὅλα λοιπὸν ὑπακούουν στὸ Θεό, καὶ εἶχεδίκιο ὁ ἑκατόνταρχος. Ὑπακούει ὁ ἥλιος, ὑπακούει ἡ γῆ καὶ ἡ σελήνη καὶ τὰ ἄστρα, ὑπακούει ἡ θάλασσα καὶ τὰ νερά, τὰ πάντα ὑπακούουν· καὶ ὁ μόνος ποὺ δὲν ὑπακούει εἶνε ὁἄνθρωπος . Τὸ σκουλήκι ὁ ἄνθρωπος πάει κόντρα μὲ τὸ Θεό. Αὐτὸς ἀποτελεῖ παραφωνίαμέσα στὸ σύμπαν.
Αὐτὰ τὰ λίγα εἶχα, ἀγαπητοί μου, νὰ πῶ ἐξἀφορμῆς τοῦ σημερινοῦ εὐαγγελίου, καὶ ὁ Θεὸς νὰ μᾶς δώσῃ δύναμι νὰ πειθαρχοῦμε στὸ θέλημά του τὸ ἅγιο.
Ὦ Θεέ μου! σ᾿ ἐσένα ὑπακούουν τὰ πάντα. Σὲ παρακαλοῦμε, βοήθησέ μας νὰ ὑπακούσουμε κ᾿ ἐμεῖς, τὰ ἀτίθασα ὄντα.Ἐάν, ἀγαπητοί μου, ὑπακούσουμε στὸ Θεό, θὰ δοῦμε ἀκόμη μεγαλύτερα θαύματα καὶ ὡς ἄτομα καὶ ὡς ἔθνος. Τώρα μᾶς περιφρονοῦν καὶ μᾶς ἀπειλοῦν νὰ μᾶς θάψουν. Ἀλλ᾿ἐὰν μᾶς ἐλεήσῃ ὁ Θεός, θὰ δοῦμε πάλι εὐλογίες ὅπως καὶ παλαιότερα. Τὸ ᾿12, ποὺ ὡρμήσαμε ὡς λέοντες καὶ φθάσαμε μέχρι τὴν Ἄγκυρα μὲ ἐπὶ κεφαλῆς ἥρωες (μὲ Πλαστήρα καὶ Κονδύλη καὶ Κουντουριώτη), τότε ἕνας Ἕλληνας πέθαινε, καὶ ὀκτὼ γεννιόντανε. Τώρα ἕνας πεθαίνει καὶ μισὸς γεννιέται… Μόνο ἂν ἐπιστρέψουμε στὶς ἀθάνατες ῥίζες μας, ἐ-ὰν πιστέψουμε ὅπως θέλει ὁ Θεός, τότε πάλι θὰ δοῦμε καλύτερες ἡμέρες, διὰ πρεσβειῶν πάντων τῶν ἁγίων· ἀμήν.
ΚΗΡΥΓΜΑΤΑ
«Ὑμεῖς ἐστε τὸ ἅλας τῆς γῆς…» (Ματθ. 5,13)
Ὅσοι, ἀγαπητοί μου, ὅσοι ἐρχόμαστε στὴνἐκκλησία φέρουμε τὸ ὄνομα Xριστιανός. Tί μεγάλος τίτλος, ἀλλὰ καὶ τί ὑποχρεώσειςδημιουργεῖ! Αὐτὰ ἀκριβῶς τονίζει τὸ ἱερὸ καὶἅγιο εὐαγγέλιο σήμερα. Εἶνε μιὰ περικοπὴ ἀπὸ τὴν Ἐπὶ τοῦ ὄρους ὁμιλία. Ἐκεῖ ὁ Κύριος μᾶς λέει ποιά εἶνε τὰ προσόντα τοῦ ἀληθινοῦ Xριστιανοῦ. Kαὶ σ᾿ αὐτοὺς ποὺ ἔχουν τὰ γνωρίσματα αὐτὰ ὁ Χριστὸς λέει· «Ὑμεῖς ἐστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου» (Ματ. 5,14), σεῖς εἶστε τὸ φῶς τοῦκόσμου· ἔτσι ἀρχίζει τὸ εὐαγγέλιο. Ἕνα στίχο πιὸ μπροστὰ ὁ Κύριος λέει ἕνα ἐπίσης σπουδαῖο λόγο· «Ὑμεῖς ἐστε τὸ ἅ λας τῆς γῆς…» (ἔ.ἀ. 5,13), σεῖς εἶστε τὸ ἁλάτι τῆς γῆς. Ἀφήνω τὸφῶς καὶ παίρνω ὡς θέμα τὸ ἁλάτι. «Ὑμεῖς ἐστε τὸ ἅλας»· σεῖς εἶστε τὸ ἁλάτι
Ὑπάρχει, ἀγαπητοί μου, τίποτε πιὸ χρήσιμο ἀπὸ τὸ ἁλάτι; Τὸ ἁλάτι εἶνε στὸ πιάτο καὶ τοῦ φτωχοῦ καὶ τοῦ βασιλιᾶ. Τὸ ἁλάτι εἶνε κάτι ἀπαραίτητο. Εἶνε στοιχεῖο ἀναγκαῖο γιὰ τὴ ζωὴ τοῦ ἀνθρώπου. Μιὰ μικρὴ ποσότητα ἁλατιοῦνοστιμίζει ὅλο τὸ φαγητό. Τὸ ἁλάτι ἔχει ἀκόμα τὴν ἰδιότητα νὰ συντηρῇ, νὰ προλαμβάνῃ τὴ σῆψι, τὴ σαπήλα, τὴν ἀποσύνθεσι τῶν τροφῶν.
Ἔτσι πρέπει νά ᾿νε κι ὁ Χριστιανὸς μέσα στὴνκοινωνία· τὸ ἁλάτι, τὸ ἁλάτι τὸ πνευματικό.
–Kαὶ πῶς, μὲ ποιό τρόπο ὁ Χριστιανὸς θὰγίνῃ τὸ ἁλάτι τῆς κοινωνίας;
⃝ Πρῶτον μὲ τὰ λόγια του, ποὺ πρέπει νὰ εἶνε προσεκτικά. Tὸ Ψαλτήρι λέει· «Θοῦ, Κύριε,φυλακὴν τῷ στόματί μου καὶ θύραν περιοχῆς περὶ τὰ χείλη μου» (Ψαλμ. 140,3)· βάλε, Kύριε, φρουρὰ στὸ στόμα μου καὶ πόρτα ἀσφαλείας γύρωἀπὸ τὰ χείλη μου. Ὅλα τὰ σπίτια ἔχουν πόρ-τα· ἐμεῖς εἴμαστε χωρὶς «πόρτα», δὲν ἔχουμε δηλαδὴ καμμιά προσοχὴ στὰ λόγια μας. Kαὶ ὅμως θὰ δώσουμε μεγάλο λόγο γι᾿ αὐτά, γιὰκάθε ψέμα ἢ κατάκρισι ἢ κολακεία ἢ ἀπρέ-πεια ἢ πονηρία. Ὁ Χριστιανὸς εἶνε ἀληθινός. Εἶνε μαθητὴς Ἐκείνου ποὺ μπροστὰ στὸν Πιλᾶτο εἶπε· «Ἐγὼ εἰς τοῦτο γεγέννημαι καὶ εἰς τοῦτο ἐλήλυθα εἰς τὸν κόσμον, ἵνα μαρτυρή- σω τῇ ἀληθείᾳ» (Ἰω. 18,37).
Ἡ ἀλήθεια βέβαια εἶνε πικρή. Ἂν ἔχετε κά-ποια πληγὴ καὶ ῥίξετε ἐπάνω λάδι, θὰ αἰσθανθῆτε εὐχάριστα. Ἂν ὅμως ῥίξετε –κ᾿ εἶνε ἀνάγ κη νὰ ῥίξετε–, ἁλατάκι, τὸ ἁλάτι τσούζει. Ἔτσι εἶνε καὶ ἡ ἀλήθεια, ἡ ἀλήθεια τῶν προφητῶνκαὶ τῶν κηρύκων. Ὁ λόγος τους δὲν εἶνε εὐχάριστος. Ἡ ἀλήθεια τσούζει, εἶνε πικρή· ἀλλ᾿αὐτή σῴζει.
Σκεφθῆτε τὸν προφήτη Ἠλία. Τόλμησε κιἀ νέβηκε στὰ ἀνάκτορα καὶ λέει στὸ βασιλιᾶκαὶ στὴ βασίλισσα· Λίγες εἶνε οἱ μέρες σας,εἶ στε βασίλειο ἀσεβείας καὶ παρανομίας… Ἀπὸ τὴν ὥρα ἐκείνη ζητοῦσαν νὰ τὸν συλλάβουν, καὶ ἔφευγε μέσ᾿ στὶς σπηλιές. Σκεφθῆτε καὶ τὸν Ἰωάννη τὸν Πρόδρομο, ποὺ ἀνέβηκε κι αὐτὸς γοργὸς στὰ ἀνάκτορα, βρῆκε ἐκεῖ τὸ παράνομο ζεῦγος τῶν αἱμομεικτῶν, ποὺζοῦσαν στὴ μοιχεία, καὶ λέει στὸν Ἡρῴδη· «Οὐκ ἔξεστί σοι ἔχειν τὴν γυναῖκα τοῦ ἀδελφοῦ σου» (Μᾶρκ. 6,18)· δὲν σοῦ ἐπιτρέπεται, βασιλιᾶ, νὰ ζῇς παράνομα. Σκεφτῆτε τοὺς ἄλλους προφῆτες, τὸν ἀπόστολο Παῦλο· σκεφτῆτετὸν ἴδιο τὸ Xριστό, ποὺ ἐλάλησε τὴν ἀλήθειακαὶ σταυρώθηκε γι᾿ αὐτήν.
Ἡ ἀλήθεια εἶνε λόγος δριμύς, εἶνε σὰν τὸ ἁλάτι ποὺ πέφτει ἐπάνω στὶς πληγὲς καὶ κάνειτὸν ἄνθρωπο νὰ πονέσῃ. Μὰ αὐτὸς ὁ πόνος εἶνε πόνος σωτήριος· καὶ μακάριος ὁ ἄνθρωπος ποὺ αἰσθάνεται στὰ βάθη τῆς ψυχῆς του τὴνσωτήρια αὐτὴ ἐνέργεια νὰ εἰσέρχεται καὶ νὰτὸν ἀπολυμαίνῃ ἀπὸ κάθε κακία καὶ ἁμαρτία.
Ὁ Χριστιανὸς δὲν εἶνε κόλακας. Ὄχι. Θὰ πῇ τὴν ἀλήθεια. Ποῦ θὰ τὴν πῇ; Θὰ τὴν πῇ παντοῦ. Σ᾿ αὐτὸν ποὺ τὸν βλέπει καὶ κυλιέται μέσα στὸ βόρβορο, θὰ τοῦ πῇ· «Οὐκ ἔξεστί σοι…», δὲν σοῦ ἐπιτρέπεται νὰ κυλιέσαι σὰν τὸ κτῆνος μέσ᾿ στὴν ἀκαθαρσία. Σ᾿ αὐτὸν ποὺ εἶνεκενόδοξος καὶ ὑπερήφανος καὶ νομίζει ὅ τι θὰφτάσῃ τοὺς οὐρανοὺς καὶ τὰ ἄστρα, θὰ τοῦ πῇ· «Kύριος ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται, ταπεινοῖς δὲ δίδωσι χάριν» (Παρ. 3,34· Ἰακ. 4,6). Στὸν ἄλλον, ποὺ λατρεύει ὄχι τὸ Χριστὸ ἀλλὰ τὸ χρυσό, ποὺ ἔκανε τὸ χρῆμα θεὸ καὶ λατρεύει τὸ πορτο-φό λι καὶ τὸ μπεζαχτᾶ καὶ δὲν ἔχει ἱερὸ καὶ ὅσιο, θὰ πῇ· Εἶσαι εἰδωλολάτρης, ἡ πλεονεξία εἶνε «εἰδωλολατρία» (Κολ. 3,5). Στὸν ἄλ λον, ποὺ ἔχει διάφορα ἄλλα ἐλαττώματα, δὲν θὰ διστάσῃ ὁ Χριστιανὸς νὰ ὑπεν θυμίσῃ τὴν ἀλήθεια.Ἔτσι, μὲ τὰ λόγια του τὰ αὐστηρὰ ἀλλὰ ζωοποιά, τὰ λόγια τῆς Γραφῆς, θὰ γίνῃ ἁλάτι μέσ᾿στὴν κοινωνία.
Ἀλλὰ ὁ Χριστιανὸς δὲν εἶνε ἅλας πνευματικὸ μόνο μὲ τὰ λόγια του. Εἶνε καὶ μὲ τὸ παρά δειγμά του. Ὁ τρόπος ποὺ ζῇ καὶ συμπεριφέρεται μέσα στὸ σπίτι του, στὸ γραφεῖο ἢστὸ ἐργοστάσιο εἶνε φωτεινός. Καὶ ὁ τρόπος αὐτὸς κάνει τοὺς ἄλλους νὰ σκέπτωνται, ὅτι παραπάνω ἀπὸ τὴ ματαία αὐτὴ ζωὴ τῶν αἰσθήσεων καὶ τῶν ἀπολαύσεων, ὑπάρχει ἕνας κόσμος ἀνώτερος, ἰδανικός, στὸν ὁποῖο τοὺςκαλεῖ μὲ τὸ λόγο καὶ τὸ παράδειγμά του.
Χρειάζεται ἁλάτι. Ὑπάρχει ἁλάτι; Ὑπάρχει. Ποιοί εἶνε ἁλάτι πνευματικό;
⃝ Ἀντέστε μέσα στὸ σπίτι ἐκεῖνο ποὺ πατέ-ρας καὶ μάνα προσπαθοῦν νὰ ζοῦν καὶ νὰ μιλοῦν μὲ φόβο Θεοῦ. Ὑπάρχουν μέσ᾿ στὴ σάπιακοινωνία τέτοιοι ἄνθρωποι, καὶἔτσι κρατιέταιἀκόμα ὁ κόσμος. Tέτοιοι γονεῖς προσέχουνκαὶ τὰ βλέμματα καὶ τὰ λόγια καὶ ὅλη τὴ συ-μπεριφορά τους. Mένουν στὸ ὕψος τους, εἶνεὑποδείγματα. Μπροστά τους τὸ κορίτσι καὶτὸ ἀγόρι νιώθουν σεβασμό. Tὰ παιδιὰ τοὺςβλέπουν σὰν ἱερὰπρότυπα, σὰν θεῖες εἰκόνες. Λάμπουν σὰν ἄστρα. Nά τὸ πνευματικὸἅλας. Ἂς ἔχουν τὴν εὐλογία τοῦ Θεοῦ.
Θέλετε νὰ δῆτε τὸ ἅλας τὸ πνευματικό; Ἀν τέστε σὲ μιὰ ἐνορία ποὺ ἐφημερεύει παπᾶς εὐλαβής. Ἂς μὴ ξέρῃ πολλὰγράμματα, ἂς μὴν πέρασε ἀπὸ σχολὲς καὶ πανεπιστήμια· πιστεύει ὅμως στὸ Χριστό, στὴν Παν αγία, στοὺς ἁγίους,κι ὅταν λειτουργῇ κλαίει. Ἐκεῖ θὰ δῇς, ὅτι δὲνβλαστημᾶνε, δὲν ὀργιάζουν, δὲν ἐγκλη ματοῦν.Γιατὶ ὑπάρχει ἁλάτι. Kαὶ τὸ ἁλάτι εἶνε ὁ ἱερεύς.
⃝ Θέλετε νὰ δῆτε τί θὰ πῇ πνευματικὸν ἅλας; Ἀντέστε σὲ μιὰ ἐπαρχία –ἂν ὑπάρχῃ– ποὺποι μαίνει ἕνας δεσπότης ἅγιος, πραγματικὸςἐπίσκοπος τῶν ψυχῶν. Ὅταν μιὰ ἐπαρχία ἔχῃποιμένα ἀνώτερο τοῦ χρήματος, τῶν ἡδονῶνκαὶ τῆς ματαίας δόξης, ἐκεῖ δὲν στέκονται οὔτε ἄθεοι οὔτε αἱρετικοί· ἐκεῖ ὑπάρχει ἁγιό-της καὶ εὐσέβεια κλήρου καὶ λαοῦ.
Θέλετε νὰ δῆτε, ἀντιστρόφως, ὅταν λείψῃτὸ ἁλάτι; Ἀντέστε στὸ σπίτι ποὺ ὁ πατέρας εἶνε ἀπρόσεκτος κ᾿ ἡ μάνα ξεπορτίζει δεξιὰ κι ἀριστερά· καταντᾷ ξενοδοχεῖο ὕπνου καὶ φαγητοῦ. Ἀντέστε στὴν ἐνορία ποὺ ὁ παπᾶς δὲν βλέπει τίποτ᾿ ἄλλο πέρα ἀπὸ τὰ τριάκοντα ἀργύρια· χέρσα γῆ οἱ ψυχές. Ἀντέστε καὶ στὴν ἐπαρχία ποὺ ὁ δεσπότης ἀποτελεῖ ἀντινομία καὶ ἀνατροπὴ τῆς θεωρίας καὶ πράξεως τοῦ Εὐαγγελίου· ἐκεῖ ἀποδιοργάνωσις καὶ ἐρείπια.
Ἀδελφοί μου! Ὅλοι λέμε, Ἡ κοινωνία σάπισε… Καὶ ὄντως ἡ σῆψις ἔχει προχωρήσει πολύ. Διαφθορά, ἐγκλήματα· ἡ ἐφημερίδα στάζει αἷμα. Αλλοτε περνοῦσαν χρόνια καὶ δὲν ἀκουγόταν οὔτε ἕνα ἔγκλημα. Τώρα λὲς κ᾿ ἔχουμε πόλεμο. Mὰ ἐμεῖς καὶ ὅλοι οἱ παλαιότεροι, ποὺ κάναμε πάνω στὰ ψηλὰ βουνὰ μαζὶ μὲ τὰ ἡρωϊκὰπαιδιά, ποὺ ἀνεβήκαμε πάνω ᾿κεῖ γιὰ νὰ φυλάξουμε τὴν πίστι τῶν πατέρων μας, ἐνῷ βρεθή καμε σὲ σκληρὲς καὶ φοβερὲς ἡμέρες, δὲνεἴδαμε τέτοιο θανατικό. Σᾶς λέω, ἀγαπητοί μου, ὅτι περνοῦσαν μέρες στὸ μέτωπο καὶ δὲν ὑπῆρχε οὔτε ἕνας νεκρός. Ἐδῶ τί μέτωπο εἶνε; τί κακὸ εἶν᾿ αὐτό! Ἄλλος μὲ τὸ τσεκούρι,ἄλλος μὲ τὶς πέτρες, ἄλλος μὲ τὸ φαρμάκι,ἄλ λος μὲ τὴν κρεμάλα, ἄλλος μὲ ἄλλο τρόπο,μὲ ὅλα τὰ μέσα, δὲν κάνουν τίποτε ἄλλο οἱἝλληνες παρὰ νὰ πετσοκόβωνται.
Ποιός φταίει γιὰ τὸ κακὸ αὐτό; Πρέπει νά᾿μαι εἰλικρινής· φταίει καὶ τὸ ῥάσο. Ὀχτὼ χιλιά δες παπᾶδες, ὀγδόντα δεσποτάδες –ποὺδὲν ἔχει ὅλη ἡ Ῥωσία καὶ ἡ Βουλγαρία καὶ ἡΣερβία καὶ τὰ Βαλκάνια ὅλα– δὲ᾿ μοῦ λέτε τίκάνουμε; Ἀλλὰ καὶ ὅλοι φέρουμε εὐθύνη· καὶγονεῖς, καὶ δάσκαλοι, καὶ ἀξιωματικοί, καὶ μικροὶ καὶ μεγάλοι, ὅλοι εὐθυνόμαστε.
Ἂς γίνουμε λοιπὸν ἀληθινοὶ Χριστιανοί. Tό τε θὰεἴμαστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου καὶτὸ ἁλάτι τῆς γῆς, ποὺ θὰ σκορπιστῇ σὲ ὅλους τοὺςἁρμοὺς τῆς οἰκογενειακῆς καὶ ἐθνικῆς ζωῆς,γιὰ νὰ δημιουργηθῇ μιὰ νέα κατάστασι. –Μά, θὰ μοῦ πῇς, εἴμαστε λίγοι…
Tί λίγοι; Ἔτσι ἦταν καὶ οἱ ἅγιοι στὴ γενεά τους. Δώδεκα ἦταν οἱ ἀπόστολοι, καὶ ἄλλαξαν τὸν κόσμο.
Δῶστε μου λίγους ἀληθινοὺς Χριστιανούς, δὲν θέλω πολλούς. Ἐμένα δῶστε μου ψυχὲς ν᾿ ἀγαποῦν τὸ Χριστό. Λίγες γυναῖκες, λίγους ἄντρες, λίγους κληρικοὺς καὶ ἱεράρχες, καὶ θ᾿ἀλλάξω τὸν κόσμο, πρὸς δόξαν τῆς ἁγίας Τριάδος, δι᾿ εὐχῶν πάντων τῶν ἁγίων· ἀμήν.
Σήμερα γιορτάζουμε τὴν ἡμέρα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Τί γνωρίζουμε γι’ αὐτό; Ἀκούσαμε ὑπέροχες προσευχές χθὲς τήν Κυριακὴ τῆς Πεντηκοστῆς, ἀλλὰ ἄς σκεφτοῦμε τὸ ὄνομα ποὺ τοῦ ἔχει δοθεῖ στὸ Εὐαγγέλιο, τὸ ὁποῖο στὰ Ἀγγλικὰ μεταφράζεται ὡς «ὁ Παράκλητος», ἐνῶ σὲ ἄλλες γλῶσσες ὡς «ὁ Μεσολαβητής».
Πράγματι Αὐτὸ εἶναι ὁ μόνος Παρηγορητής ποὺ μᾶς παρηγορεῖ γιὰ τὸν χωρισμό μας ἀπὸ τὸν Χριστό, Αὐτὸ παρηγορεῖ ἐμᾶς ποὺ εἴμαστε σὰν ὀρφανά, ποὺ ἀνυπομονοῦμε νὰ βρεθοῦμε μὲ τὸν Θεὸ μας, τὸν Σωτήρα μας καὶ ποὺ γνωρίζουμε ὅτι ὅσο εἴμαστε δέσμιοι τῆς σάρκας – καὶ αὐτὰ εἶναι λόγια τοῦ Ἀποστόλου Παύλου – εἴμαστε χωρισμένοι ἀπὸ Ἐκεῖνον.
Ἀλλὰ γιὰ νὰ νοιώσουμε τὶ εἶναι γιά μᾶς ἡ παρηγοριά καί ὁ Παράκλητος, πρέπει πρῶτα νὰ συνειδητοποιήσουμε ὅτι ζοῦμε χώρια του καὶ αὐτὸ εἶναι τὸ πρῶτο ἐρώτημα ποὺ πρέπει νὰ κάνουμε στὸν ἑαυτό μας: τὸ ἔχουμε συνειδητοποιήσει, ἤ ζοῦμε τὴν ψευδαίσθηση ὅτι ζοῦμε κατὰ Θεὸ καὶ ὅτι ὁ Θεὸς ζεῖ μέσα ἀπὸ ἐμᾶς,καὶ ὅτι τίποτα περισσότερο δὲν χρειαζόμαστε; Τὶ περισσότερο χρειαζόμαστε!
Ἐπειδὴ εἶναι ὁ Παράκλητος, μᾶς δίνει δύναμη, δύναμη νὰ ζοῦμε, παρὰ τὸν χωρισμό μας, τὴν δύναμη νὰ ὑπομένομε καὶ νὰ γινόμαστε οἱ λειτουργοί τοῦ Καλοῦ, ποὺ μέσα ἀπὸ ἐμᾶς ἐκπληρώνονται οἱ Ἐντολές τοῦ Θεοῦ, τοῦ Μόνου ποὺ μπορεῖ νὰ δώσει στὴν ψυχή μας ρώμη και σθένος, θέληση, δύναμη γιὰ νὰ ἐνεργοῦμε. Αὐτό ὅμως, ἐάν στραφοῦμε καὶ τοῦ ποῦμε : Ἔλα! ἔλα καὶ κατοίκησε μέσα μας! Ἔλα καὶ λεύκανε τὴν ψυχή μας! Γίνε ὄχι μόνο ὁ Παρηγορητής μας ἀλλὰ καὶ ἡ δύναμη μας.
Ἐν τέλει εἶναι Αὐτὸ ποὺ μᾶς δίνει, ἤδη ἀπὸ τώρα, τὴ χαρὰ νὰ γνωρίζουμε πόσο κοντὰ βρισκόμαστε, πέρα ἀπὸ αὐτὸ ποὺ μοιάζει νὰ εἶναι μιὰ μεγάλη ἀπόσταση ποὺ μᾶς χωρίζει ἀπὸ τὸν Θεό, ποὺ μὲ ἀνεκλάλητους ἀναστεναγμούς, μιλάει στὸν Θεὸ ἀπὸ τὰ βάθη τῆς ὕπαρξής μας· εἶναι τὸ μόνο ποὺ, ἐπειδὴ εἴμαστε ὁ λαὸς τοῦ Θεοῦ, τὰ ἀδέλφια καὶ οἱ ἀδελφές του – καὶ τοῦτα εἶναι τὰ δικά Του λόγια – μαρτυρα ὅτι εἴμαστε παιδιὰ τοῦ Πατέρα. Ἡ χαρὰ, τὸ θαῦμα, ἡ ἀξιοπρέπεια ποὺ φέρνει στην ζωή μας! Ἐπίσης ἡ εὐθύνη.
Ἐὰν θυμηθοῦμε τὸν κόσμο μας, ποὺ σὲ μιὰ τέτοια ἔκταση εἶναι σύμμαχος τοῦ Θεοῦ, τὸ Πνεῦμα εἶναι ἤδη ἡ ἀπαρχὴ τῆς αἰώνιας ζωῆς. Ἡ παρουσία του ἀποτελεῖ ἕνα γεγονὸς ἀποφασιστικῆς σημασίας. Εἶναι Ἐκεῖνο ποὺ χτυπιέται, ὅπως ἡ θάλασσα πάνω στὰ βράχια, σπάει ὅ,τι Τοῦ ἀντιστέκεται, εἶναι ἡ χαρὰ τῆς αἰώνιας ζωῆς ποὺ κρούει τὴν θύρα τῆς ψυχῆς μας, ποὺ μὲ τὴ βία θέλει νὰ μετέχει στὴ ζωή μας, ποὺ μᾶς θυμίζει τὸν Θεὸ ποὺ εἶναι ὁ Πατέρας μας, τὸν Σωτήρα μας Χριστὸ καὶ τὴν ἀξιοπρέπεια καὶ ὑπεροχὴ ποὺ ἔχουμε ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, δείχνοντάς μας ὅτι ὅλα εἶναι δυνατὰ μὲ τὴ δύναμη τοῦ Χριστοῦ ποὺ μᾶς στηρίζει.
Ἄς κρατήσουμε στὴν ψυχὴ μας τὴν σημερινὴ ἑορτὴ μὲ εὐγνωμοσύνη καὶ ὑπευθυνότητα, καὶ μπορεῖ τὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ, ποὺ κατῆλθε μὲ τὴ μορφὴ πυρίνων γλωσσῶν στοὺς Ἀποστόλους, – νὰ ἐπισκεφτεῖ καὶ ἐμᾶς – ἴσως σὰν μιὰ πυρκαγιὰ ποὺ θὰ μᾶς καταυγάσει, ὅπως τὴν Φλεγόμενη Βάτο, ἤ θὰ μᾶς ἀγγίξει σὰν τὴ γαλήνια, ἁπαλὴ φωνὴ ποὺ ἄκουσε ὁ Προφήτης στην ἐρημιὰ ὅπου βρισκόταν ὁ Θεός, μέσα ἀπὸ τὴν ταπείνωσή Του, τὴν παράδοση Του σὲ μᾶς, τὴν ἀγάπη Του. Ἀμήν.
Metropolitan Anthony Bloom
Σήμερα γιορτάζουμε τὴν ἡμέρα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Τί γνωρίζουμε γι’ αὐτό; Ἀκούσαμε ὑπέροχες προσευχές χθὲς τήν Κυριακὴ τῆς Πεντηκοστῆς, ἀλλὰ ἄς σκεφτοῦμε τὸ ὄνομα ποὺ τοῦ ἔχει δοθεῖ στὸ Εὐαγγέλιο, τὸ ὁποῖο στὰ Ἀγγλικὰ μεταφράζεται ὡς «ὁ Παράκλητος», ἐνῶ σὲ ἄλλες γλῶσσες ὡς «ὁ Μεσολαβητής».
Πράγματι Αὐτὸ εἶναι ὁ μόνος Παρηγορητής ποὺ μᾶς παρηγορεῖ γιὰ τὸν χωρισμό μας ἀπὸ τὸν Χριστό, Αὐτὸ παρηγορεῖ ἐμᾶς ποὺ εἴμαστε σὰν ὀρφανά, ποὺ ἀνυπομονοῦμε νὰ βρεθοῦμε μὲ τὸν Θεὸ μας, τὸν Σωτήρα μας καὶ ποὺ γνωρίζουμε ὅτι ὅσο εἴμαστε δέσμιοι τῆς σάρκας – καὶ αὐτὰ εἶναι λόγια τοῦ Ἀποστόλου Παύλου – εἴμαστε χωρισμένοι ἀπὸ Ἐκεῖνον.
Ἀλλὰ γιὰ νὰ νοιώσουμε τὶ εἶναι γιά μᾶς ἡ παρηγοριά καί ὁ Παράκλητος, πρέπει πρῶτα νὰ συνειδητοποιήσουμε ὅτι ζοῦμε χώρια του καὶ αὐτὸ εἶναι τὸ πρῶτο ἐρώτημα ποὺ πρέπει νὰ κάνουμε στὸν ἑαυτό μας: τὸ ἔχουμε συνειδητοποιήσει, ἤ ζοῦμε τὴν ψευδαίσθηση ὅτι ζοῦμε κατὰ Θεὸ καὶ ὅτι ὁ Θεὸς ζεῖ μέσα ἀπὸ ἐμᾶς,καὶ ὅτι τίποτα περισσότερο δὲν χρειαζόμαστε; Τὶ περισσότερο χρειαζόμαστε!
Ἐπειδὴ εἶναι ὁ Παράκλητος, μᾶς δίνει δύναμη, δύναμη νὰ ζοῦμε, παρὰ τὸν χωρισμό μας, τὴν δύναμη νὰ ὑπομένομε καὶ νὰ γινόμαστε οἱ λειτουργοί τοῦ Καλοῦ, ποὺ μέσα ἀπὸ ἐμᾶς ἐκπληρώνονται οἱ Ἐντολές τοῦ Θεοῦ, τοῦ Μόνου ποὺ μπορεῖ νὰ δώσει στὴν ψυχή μας ρώμη και σθένος, θέληση, δύναμη γιὰ νὰ ἐνεργοῦμε. Αὐτό ὅμως, ἐάν στραφοῦμε καὶ τοῦ ποῦμε : Ἔλα! ἔλα καὶ κατοίκησε μέσα μας! Ἔλα καὶ λεύκανε τὴν ψυχή μας! Γίνε ὄχι μόνο ὁ Παρηγορητής μας ἀλλὰ καὶ ἡ δύναμη μας.
Ἐν τέλει εἶναι Αὐτὸ ποὺ μᾶς δίνει, ἤδη ἀπὸ τώρα, τὴ χαρὰ νὰ γνωρίζουμε πόσο κοντὰ βρισκόμαστε, πέρα ἀπὸ αὐτὸ ποὺ μοιάζει νὰ εἶναι μιὰ μεγάλη ἀπόσταση ποὺ μᾶς χωρίζει ἀπὸ τὸν Θεό, ποὺ μὲ ἀνεκλάλητους ἀναστεναγμούς, μιλάει στὸν Θεὸ ἀπὸ τὰ βάθη τῆς ὕπαρξής μας· εἶναι τὸ μόνο ποὺ, ἐπειδὴ εἴμαστε ὁ λαὸς τοῦ Θεοῦ, τὰ ἀδέλφια καὶ οἱ ἀδελφές του – καὶ τοῦτα εἶναι τὰ δικά Του λόγια – μαρτυρα ὅτι εἴμαστε παιδιὰ τοῦ Πατέρα. Ἡ χαρὰ, τὸ θαῦμα, ἡ ἀξιοπρέπεια ποὺ φέρνει στην ζωή μας! Ἐπίσης ἡ εὐθύνη.
Ἐὰν θυμηθοῦμε τὸν κόσμο μας, ποὺ σὲ μιὰ τέτοια ἔκταση εἶναι σύμμαχος τοῦ Θεοῦ, τὸ Πνεῦμα εἶναι ἤδη ἡ ἀπαρχὴ τῆς αἰώνιας ζωῆς. Ἡ παρουσία του ἀποτελεῖ ἕνα γεγονὸς ἀποφασιστικῆς σημασίας. Εἶναι Ἐκεῖνο ποὺ χτυπιέται, ὅπως ἡ θάλασσα πάνω στὰ βράχια, σπάει ὅ,τι Τοῦ ἀντιστέκεται, εἶναι ἡ χαρὰ τῆς αἰώνιας ζωῆς ποὺ κρούει τὴν θύρα τῆς ψυχῆς μας, ποὺ μὲ τὴ βία θέλει νὰ μετέχει στὴ ζωή μας, ποὺ μᾶς θυμίζει τὸν Θεὸ ποὺ εἶναι ὁ Πατέρας μας, τὸν Σωτήρα μας Χριστὸ καὶ τὴν ἀξιοπρέπεια καὶ ὑπεροχὴ ποὺ ἔχουμε ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, δείχνοντάς μας ὅτι ὅλα εἶναι δυνατὰ μὲ τὴ δύναμη τοῦ Χριστοῦ ποὺ μᾶς στηρίζει.
Ἄς κρατήσουμε στὴν ψυχὴ μας τὴν σημερινὴ ἑορτὴ μὲ εὐγνωμοσύνη καὶ ὑπευθυνότητα, καὶ μπορεῖ τὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ, ποὺ κατῆλθε μὲ τὴ μορφὴ πυρίνων γλωσσῶν στοὺς Ἀποστόλους, – νὰ ἐπισκεφτεῖ καὶ ἐμᾶς – ἴσως σὰν μιὰ πυρκαγιὰ ποὺ θὰ μᾶς καταυγάσει, ὅπως τὴν Φλεγόμενη Βάτο, ἤ θὰ μᾶς ἀγγίξει σὰν τὴ γαλήνια, ἁπαλὴ φωνὴ ποὺ ἄκουσε ὁ Προφήτης στην ἐρημιὰ ὅπου βρισκόταν ὁ Θεός, μέσα ἀπὸ τὴν ταπείνωσή Του, τὴν παράδοση Του σὲ μᾶς, τὴν ἀγάπη Του. Ἀμήν.