ΕΝΑΣ νέος ευσεβής πήγε να επισκεφθή κάποιον Γέροντα Ερημίτη.
– Πώς περνάς, Αββά; τον ρώτησε.
– Πολύ άσχημα, παιδί μου.
– Γιατί, Αββά;
– Έχω σαράντα χρόνια εδώ, αποκρίθηκε ο Γέροντας στενάζοντας βαθειά, που δεν κάνω τίποτε άλλο από το να καταριέμαι κάθε μέρα τον ίδιο μου τον εαυτό, αφού στην προσευχή, που κάνω, λέω στον Θεό: «επικατάρατοι οι εκκλίνοντες από των εντολών σου».
Ακούοντας τον Ερημίτη να μιλάη έτσι για τον εαυτό του, θαύμασε την ταπεινοσύνη του ο νέος κι αποφάσισε να τον μιμηθή.
ΓΕΡΟΝΤΙΚΟ
Ο δειλός άνθρωπος, διδάσκει ο σοφός Ισαάκ ο Σύρος, πάσχει κυρίως από δύο ψυχικές ασθένειες. Από ολιγοπιστία κι’ από φιλοσωματία. Όποιος αγωνίζεται να νικήση αυτά τα δύο μεγάλα κακά είναι φανερό πως πιστεύει ολόψυχα στον Θεό κι’ είναι έτοιμος να δεχθή όλα τα δυσάρεστα που τυχόν Εκείνος θα παραχωρήση.
Η υπερβολική τόλμη πάλι και καταφρόνησι των κινδύνων γεννώνται ή από μεγάλη πίστι στον Θεόν ή από τη σκληροκαρδία του ανθρώπου. Και τη σκληροκαρδία ακολουθεί απαραιτήτως η υπερηφάνεια, την πίστι όμως η αληθινή ταπεινοσύνη.
Ένας αρχάριος μοναχός που πήγε να εξομολογηθεί σε κάποιον Γέροντα, ανάμεσα στ’ άλλα του έκανε κι αυτή την ερώτηση:
-Γιατί, Αββά μου, πέφτω τόσο συχνά σε αμέλεια;
-Σου λείπει η πίστη που θα σε έκανε να βλέπεις παντού το Θεό, γι’ αυτό μπορείς να μεριμνάς και ν’ αμελείς τη σωτηρία σου, εξήγησε πολύ σοφά ο διακριτικός Γέροντας.
Η Οσία Θεοδώρα συνήθιζε να λέγει στις μαθήτριες της πολύ συχνά, πως ούτε η μεγάλη άσκησις, ούτε ο υπερβολικός κόπος, ούτε οποιαδήποτε άλλη κακοπάθεια μπορεί να σώσει τον άνθρωπο, όσο η αληθινή ταπεινοφροσύνη της καρδιάς. Διηγείτο και το ακόλουθο ανέκδοτο:
Κάποιος Ερημίτης είχε χάρισμα από το Θεό να διώχνει τα πονηρά πνεύματα. Μια φορά ζήτησε να μάθει τι φοβούνται περισσότερο κι’ αναγκάζονται να φύγουν.
– Μήπως τη νηστεία; ρώτησε ένα απ’ αυτά.
– Εμείς, αποκρίθηκε εκείνο, ούτε τρώμε, ούτε πίνουμε ποτέ.
– Την αγρυπνία τότε;
– Εμείς δεν κοιμώμεθα καθόλου.
– Την φυγή του κόσμου;
Το δαιμόνιο γέλασε περιφρονητικά:
– Σπουδαίο πράγμα τάχα. Εμείς περνάμε τον περισσότερο καιρό μας τριγυρίζοντας στις ερημιές.
– Σ’ εξορκίζω, να ομολογήσεις τι είναι εκείνο που μπορεί να σας δαμάσει, επέμενε ο Γέροντας.
Το πονηρό πνεύμα, αναγκασμένο από υπερκόσμια δύναμη, βιάστηκε ν’ απαντήσει:
– Η ταπείνωση, που δεν μπορούμε ποτέ ν’ αποκτήσωμε.