Η Αγία Φιλοθέη γεννήθηκε το έτος 1522 μ.Χ. στην Αθήνα. Οι γονείς της ονομάζονταν Άγγελος και Συρίγα Μπενιζέλου. Η μητέρα της ήταν στείρα και απέκτησε την Αγία θαυματουργικά.
Οι γονείς της της έδωσαν κάθε δυνατή, για την εποχή εκείνη, μόρφωση. Η Ρηγούλα (ή Ρεβούλα, δηλαδή Παρασκευούλα), αυτό ήταν το όνομά της προτού γίνει μοναχή, μεγάλωνε και ομοόρφαινε και στη ψυχή και στο σώμα.
Σε ηλικία 14 χρονών, οι γονείς της την πάντρεψαν, παρά την θέλησή της, με έναν από τους άρχοντες της Αθήνας. Αλλά ο γάμος αυτός δεν ήταν καλός. Μετά τρία χρόνια ο σύζυγός της πέθανε. Η Ρηγούλα ήταν μόλις 17 χρόνων. Οι γονείς της την πίεζαν πάλι να παντρευτεί αλλά εκίνη είχε πάρει την απόφασή της, τον μοναχισμό. μετά δέκα χρόνια πέθαίνουν και οι γονείς της και η Ρηγούλα αφιερώνεται στον θεό και παίρνει το όνομα Φιλοθέη.
Οικοδομεί ένα γυναικείο μοναστήρι μετά από όραμα, με αρκετά κελιά, στο οποίο και έδωσε το όνομα του Αγίου Αντρέα για να τον τιμήσει.
Το παράδειγμά της, λοιπόν, να αφιερωθεί στον Χριστό, το ακολουθούν και άλλες νέες. Σε λίγο διάστημα, η μονή έφθασε να έχει διακόσιες αδελφές. Η μονή της Οσίας Φιλοθέης γίνεται πραγματικό λιμάνι για τους πεινασμένους, τα ορφανά, τους γέροντες.
Η Οσία, παρά τις αντιδράσεις των Τούρκων, οικοδομεί διάφορα φιλανθρωπικά ιδρύματα, νοσηλευτήρια, ορφανοτροφεία. Το έργο της, εθνικό και θρησκευτικό, ξεπέρασε τα όρια της Αθήνας και έγινε γνωστό σε όλη την Ελλάδα.
Η όλη όμως δράση της Αγίας Φιλοθέης εξαγρίωσε κάποτε τους Τούρκους. Κάποια στιγμή την συλλαμβάνουν αλλά την τελευταία σχεδόν στιγμή πρόφθασαν κάποιοι Χριστιανοί και καταπράυναν τον ηγεμόνα με διάφορους τρόπους. Έτσι πέτυχαν να ελευθερώσουν την Αγία.
Αφεθείσα πλέον ελεύθερη, η Αγία Φιλοθέη, επέστρεψε αναίμακτη στο μοναστήρι της, όπως επί Μεγάλου Κωνσταντίνου ο μυροβλύτης Νικόλαος και πολλούς αιώνες αργότερα ο Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς. Φρόντιζε δε, όχι μόνο για τη σωτηρία της δικής της ψυχής αλλά και των άλλων, αφού τους μεν ενάρετους τους στερέωνε στην αρετή, τους δε αμαρτωλούς τους βελτίωνε ηθικά και τους οδηγούσε στη μετάνοια. Και αποκλειστικά για το σκοπό αυτό πέρασε στη νήσο Τζια (Κέα), όπου προ πολλού είχε οικοδομήσει μετόχι, για να αποστέλλει εκεί τις μοναχές εκείνες που φοβούνταν για διαφόρους λόγους να διαμένουν στην Αθήνα. Στην Τζια έμεινε αρκετό χρόνο και κατήχησε θεαρέστως τις ασκούμενες αδελφές στην ακριβή τήρηση των κανόνων της μοναστικής ζωής. Μόλις τελείωσε το έργο της εκεί, επέστρεψε και πάλι στην Αθήνα. Έκανε και άλλα πολλά για τον τόπο και τους κατοίκους της Αττικής.
Μια νύχτα, στις 2 Οκτωβρίου του έτους 1588 μ.Χ.,οι Τούρκοι πήγαν στο μονύδριο που είχαν οικοδομήσει στα Πατήσια.Η Αγία μαζί με άλλες αδελφές έκαναν αγρυπνία για τον άγιο Διονύσιο τον Αεροπαγίτη. Την άλλη μέρα γιορταζαν την μνήμη του. Πέντε από τους Τούρκους ανέβηκαν στον εξωτερικό τοίχο και πήδησαν μέσα στην αυλή.Μπήκαν στο ναό, όπου άρπαξαν την Αγία και την μαστίγωσαν με μανία και την άφησαν ημιθανή έξω από τη μονή της.
Έξω από το ναό, στα δεξιά της εισόδου του, σώζεται η κολώνα, όπου η Φιλοθέη δέθηκε και μαστιγώθηκε. Οι μοναχές της την μετέφεραν στην κρύπτη της στην Καλογρέζα. Εκεί η Φιλοθέη υποκύπτει στα τραύματά της στις 19 Φεβρουαρίου 1589 μ.Χ.
Είκοσι ημέρες μετά από την κοίμηση της Αγίας, ο τάφος της ευωδίαζε. Ακόμη, όταν μετά από ένα έτος έγινε η ανακομιδή, το τίμιο λείψανό της βρέθηκε σώο και ακέραιο. Το ιερό λείψανό της βρίσκεται σήμερα στον Μητροπολιτικό Ναό των Αθηνών. Πάνω στο μνήμα της βρέθηκαν γραμμένα τούτα τα λόγια: «Φιλοθέης υπό σήμα τόδ’ αγνής κεύθει σώμα, ψυχήν δ’ εν μακάρων θήκετο Yψιμέδων».
Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Ἀθηναίων ἡ πόλις ἡ περιώνυμος Φιλοθέην τιμᾷ τὴν ὁσιομάρτυρα καὶ ἀσπάζεται αὐτῆς τὸ θεῖον λείψανον, ὅτι ἐβίωσε σεμνῶς καὶ μετήλλαξε τὸ ζῆν ἀθλήσει καὶ μαρτυρίῳ, καὶ πρεσβεύει πρὸς τὸν Σωτῆρα, διδόναι πᾶσι τὸ θεῖον ἔλεος.
Greek