Ιούδας ο Ισκαριώτης -ο υιός της απώλειας

Ο αρχικά 12ος από τους μαθητές του Χριστού, Ιούδας, αναφέρεται στα Ευαγγέλια ως Ισκαριώτης (από την πατρίδα του Ισκαριώτ ή Καριώτ), με τη διευκρίνιση: ο και παραδούς αυτόν (Ματθ. 10, 4), ος και παρέδωκεν αυτόν (Μαρκ. 3, 19), ος και εγένετο προδότης (Λουκ. 6 16), ο μέλλων αυτόν παραδιδόναι (Ιω. 12, 4).

Επειδή τα σχετικά με τον Ιούδα είναι γνωστά από τα ιερά Ευαγγέλια, δεν θα επαναληφθούν στο παρόν. Κρίναμε σκοπιμότερο να απαντήσουμε σε μερικές απορίες χριστιανών, οι όποιοι επηρεάζονται αρνητικά από τα κατά καιρούς δημοσιεύματα ή τις σχετικές ραδιοτηλεοπτικές εκπομπές.

Η πρόγνωση του Θεού ότι ένας μαθητής θα προδώσει τον Ιησού Χριστό δεν εμπόδιζε την ελευθερία του Ιούδα, ούτε καταργούσε το αυτεξούσιο του. Οι προφητείες δεν γράφτηκαν για να γίνει προδότης, αλλά επειδή θα γινόταν. Δηλαδή ή προφητεία έγινε επειδή θα πρόδιδε, και δεν πρόδωσε επειδή είχε προφητευτεί το γεγονός.

Αφού ο Ιησούς Χριστός γνώριζε για την προδοσία, γιατί έκανε μαθητή του τον Ιούδα; Όταν τον κάλεσε κοντά του, ήταν άξιος για το αποστολικό αξίωμα. Γι’ αυτό και δεν τον ξεχώρισε από τους άλλους, του έδωσε εξουσία και θαύματα να κάνει και του ανέθεσε και τα οικονομικά της ομάδος των μαθητών. Ο Ιούδας όμως υπέκυψε στα πάθη της φιλαργυρίας, της υποκρισίας και της ζηλοφθονίας και «ουκ ήβουλήθη συνιέναι».

Δεν μπορούσε ο Κύριος να σώσει τον Ιούδα; Ο Ιησούς έκανε τα πάντα για να τον βοηθήσει ώστε ν’ αποφύγει την πτώση. Στα Ευαγγέλια αναφέρονται αρκετά περιστατικά (πριν και κατά τη διάρκεια του Μυστικού Δείπνου, στον κήπο της Γεθσημανή κλπ.). Του έκανε νύξεις, νουθεσίες, υπενθυμίσεις, απειλές για να μαλάξει την καρδιά του. Ο Ιούδας όμως, τυφλωμένος από τα πάθη του, έμεινε αναίσθητος και οδήγησε τον εαυτό του στην απώλεια. Διότι αν και «μετεμελήθη», δεν ζήτησε συγγνώμη από τον Κύριο, οπότε θα τον συγχωρούσε (όπως έγινε και με τον Πέτρο πού τον είχε αρνηθεί τρεις φορές).

Με την προδοσία του ο Ιούδας δεν ωφέλησε τους ανθρώπους, αφού ο Χριστός με το Σταυρό (και την Ανάσταση) λύτρωσε τον κόσμο; Ο ιερός Χρυσόστομος επισημαίνει ότι «δεν είναι αθώος ο Ιούδας επειδή έγινε αιτία του θανάτου του Κυρίου…, αλλά μυρίων κολάσεων άξιος. Τη σωτηρία μας δεν την πραγματοποίησε ο Ιούδας με την προδοσία, αλλά ο Χριστός με τη θυσία του».

Παρά τις δωρεές του Θεού, παρά την κλήση του στο αποστολικό αξίωμα, ο Ιούδας τελικά αποδείχθηκε «ο υιός της απώλειας», η προσωποποίηση του προδότη. Και ή ευθύνη ήταν όλη δική του.